Działalność zawodowa jest nieodłącznym elementem życia. Dzięki zatrudnieniu można zarobić na swoje utrzymanie, rozwijać umiejętności, poznawać nowych ludzi oraz służyć społeczeństwu. Zazwyczaj publiczny dyskurs o pracy obejmuje dwie kwestie. Wejście na ów rynek i emeryturę. Rzadko porusza się problem osób 50+, czyli “seniorów” na rynku pracy.
Społeczeństwa europejskie, w tym także polskie, starzeją się. W związku z tym rośnie ilość zatrudnionych po 50 roku życia. Zjawisko to jest odbierane negatywnie, a osoby w tym wieku stanowią dużą grupę bezrobotnych. Warto jednak pamiętać, że często to właśnie seniorzy są doskonałymi kandydatami na dane stanowisko w firmie.
Z czego wynika bezrobocie wśród seniorów?
Wielu zatrudniających postrzega swoich potencjalnych pracowników przez pryzmat najbliższych zysków i strat. Często wolą zatrudnić kogoś młodszego, kto nie ma doświadczenia zawodowego, bo zgodzi się na niższą pensję i prawdopodobnie nie ma zobowiązań prywatnych. Z kolei senior wymaga wyższego wynagrodzenia, może mieć problemy zdrowotne lub mniejszy zapał do wykonywania obowiązków, np. ze względu na wypalenie zawodowe lub chęć opieki nad wnukami.
Bezrobocie wśród osób po 50+ może wynikać także z tego, że w ostatnich latach – ze względu na postęp technologiczny – zmienił się sposób pracy. Obecnie wiele procesów jest zmechanizowanych, a stanowiska pracowników fizycznych są likwidowane. Z kolei stanowiska, które wymagają stopni lub tytułów naukowych są obsadzane młodszymi kandydatami, którzy posiadają aktualną wiedzę.
Na bezrobocie i trudności w znalezieniu zatrudnienia wśród seniorów mają wpływ także stereotypy.
Obawy przed zatrudnianiem pracowników 50+ – realny problem czy mit?
Wiele osób nie chce zatrudniać seniorów np. ze względu na nieznajomość języków obcych, nieumiejętność obsługi komputera, niechęć do nauki etc. Jednakże często są to obawy bezpodstawne, utrwalane przez media lub stereotypy. To, co z pozoru dyskredytuje seniora w oczach zatrudniającego, może się okazać zaletą.
Nieadekwatne kompetencje
To prawda, że ktoś kto zaczynał karierę zawodową 30 czy 40 lat temu, musiał opanować inne umiejętności niż osoby, które wchodzą na rynek pracy teraz. Ale z drugiej strony każdy – niezależnie od wieku – potrzebuje czasu, aby się wdrożyć w nowe obowiązki. Niekiedy w tym procesie istotniejsza jest specyfika firmy, którą trzeba poznać, niż sztywne kompetencje. A adaptacja to proces, który musi przejść każdy nowozatrudniony.
Co więcej nie zawsze i nie w każdej firmie obowiązki wiążą się z czymś potencjalnie trudnym dla seniora, np. obsługą komputera. Osoby po 50 roku życia mają inne zdolności, które mogą wykorzystać w pracy, np. umiejętności komunikacyjne.
Nauka nowych rzeczy
Osoby 50+ wykazują duże chęci do nauki i rozwoju, gdyż nie miały takiej możliwości w swoich młodych latach. Młodzi kandydaci, w przeciwieństwie do seniorów, często uważają, że to studia były czasem na naukę, a w pracy trzeba korzystać ze zdobytego kapitału, zamiast znów się uczyć. To może skutkować mniejszą motywacją do rozwoju lub udziału w szkoleniach.
Problemy zdrowotne
Niektórzy przypuszczają, że zatrudnianie seniora będzie nieopłacalne, gdyż osoby po 50+ częściej chorują. Zdrowie jest kwestią bardzo indywidualną, ale trzeba mieć na uwadze także to, że młode osoby także korzystają ze zwolnień lekarskich, a w dodatku korzystają z urlopu macierzyńskiego lub ojcowskiego czy zwolnień na chore dziecko.
Dlaczego pracownicy 50+ są lepsi niż inni?
Zapewne wiele obaw związanych z zatrudnianiem osób po 50 roku życia może – choć nie musi – mieć odzwierciedlenie w rzeczywistości. Warto jednak pamiętać, że każdy medal ma dwie strony. Nawet jeżeli osobie 50+ może być trudniej dostosować się do stylu lub tempa wykonywania obowiązków, nie oznacza to, że nie wniesie do zespołu czegoś cennego.
Seniorzy często odznaczają się:
- rzetelnością – poprzednie pokolenia wychowywały się w duchu tego, że obowiązek stoi wyżej w hierarchii wartości niż korzyść własna;
- autorytetem – zapał i radość z wykonywania obowiązków pozytywnie inspiruje młodsze pokolenia, podobnie jak świadomość, że można osiągnąć cel mimo starszego wieku;
- chęcią udzielania pomocy;
- lojalnością;
- doświadczeniem
- i wieloma innymi zaletami.